 |
| Fabryka masła roślinnego "Alima", 1914, Świat |
W 1914 r. w tygodniku „Świat” pojawił się artykuł, dzisiaj powiedzielibyśmy, że sponsorowany, dotyczący fabryki masła roślinnego „Alima”, która działała na Kamionku przy ul. Gocławskiej 9. Przejrzałam prasę i okazało się, że „Alima” nie była pierwszym użytkownikiem tego kompleksu fabrycznego.
Budynki fabryczne powstały w latach 1900-1901 dla Towarzystwa akcyjnego belgijskiego pod nazwą „Towarzystwo anonimowe wyrobu obuwia francuskiego w Warszawie”, pierwszej w Warszawie mechanicznej fabryki obuwia. Główny gmach fabryczny został wzniesiony z cegły, żelaza i betonu. Fabryka zatrudniała ok. 200 robotników i produkowała początkowo 1000 par obuwia dziennie. W trzecim roku działalności produkcja wyniosła ponad 13 000 par. Wydawałoby się, że zakład odniósł sukces. Jednakże fala strajków i żądania pracowników doprowadziły do zamknięcia fabryki 1 lipca 1906 r. Budynki i wyposażenie fabryki zakupiło w październiku 1906 r. za pół mln rubli niemieckie Towarzystwo Petersburskiej mechanicznej fabryki obuwia, które pozostawało ich właścicielem do 1912 lub 1913 r. Następnym właścicielem zakładu stało się duńsko-angielskie Towarzystwo Akcyjne Libawskiej Olejarni (d. Kieler), które uruchomiło tu fabrykę masła roślinnego „Alima”. Interesy nie szły chyba zbyt dobrze, bowiem w 1921 r. część terenu zakładu była wynajmowana Państwowemu Urzędowi Zakupów Artykułów Pierwszej Potrzeby, a w 1925 r. jeden z dyrektorów popełnił samobójstwo – jak donosiła prasa przyczyną były niepowodzenia handlowe z powodu dwukrotnego zamykania fabryki. Przedsiębiorstwo zostało zlikwidowane ostatecznie w 1926/27 r. Produkcję masła roślinnego przejęła polsko-duńska spółka „Damara”, która w późniejszym okresie przeniosła produkcję na ul. Nowolipie 80. Natomiast w 1927 r. duńscy przedsiębiorcy urządzili tu wielką pralnię parową „Hanka” zatrudniającą ok. 100 bezrobotnych kobiet. Wreszcie w 1928 r. uruchomiona została Warszawsko-Ryska Fabryka Wyrobów Gumowych „Rygawar”, która po nacjonalizacji w latach 50-tych działała jako Warszawskie Zakłady Przemysłu Gumowego „Stomil”.
Budynki zostały rozebrane w latach 2006-7, mimo protestów varsavianistów. Na ich miejscu powstały domy mieszkalne.
Jeszcze taka ciekawostka: 25 lipca 1915 r. nastąpiła ewakuacja poczty rosyjskiej z Warszawy do Moskwy, z wyjątkiem I ekspedycji i oddziału poczty miejskiej warszawskiej, które 27 lipca przeniosły się na Pragę, właśnie do lokalu fabryki masła roślinnego „Alima". Obie te ekspedycje pracowały na Pradze do 1 sierpnia, w którym to dniu nastąpiła i ich ewakuacja do Moskwy. Pozostało po nich ponad 130 tys. niedostarczonych listów.
 |
| Fabryka Rygawar, 1941, aukcje internetowe, fotopolska.eu |
Komentarze
Prześlij komentarz